معماری کلاسیک
معماری کلاسیک یکی از سبکهای معماری است که برگرفته از اصول معماری یونان و روم میباشد. سبکهایی مانند معاصر و نئوکلاسیک نیز از این سبک نشئت گرفتهاند. ویژگیهایی مانند تناسب، تقارن، استحکام و پایداری، کاربردپذیری و زیبایی از شاخصههای مهم سبک معماری کلاسیک میباشد. این سبک گزینهی خوبی برای طرفداران تشریفات و تجملات است و فضایی رسمی و جدی، در عین حال صمیمی را بوجود میآورد. سبک کلاسیک یادآور کاخهای باشکوه تاریخی و صمیمت خانههای اشرافی و اصیل قدیمی است و میتواند زیبایی باشکوهی در دکوراسیون داخلی خانههای ایرانی به وجود آورد.
تاریخچه معماری کلاسیک
سبک معماری کلاسیک اولین بار در قرن پنجم قبل از میلاد مسیح در یونان و قرن سوم بعد از میلاد مسیح در روم استفاده شد و در طی سالهای اخیر احیا شده است. به عنوان مثال در طی دوره رنسانس ایتالیا، معماران معروف جهان در تلاش بودند تا این سبک را از نو احیا و در ساختمانسازیها و ویلاسازیها استفاده کنند.
بناهای یونانیان دارای سقفهای مسطح با ستونهای بلند و عمودی بوده ولی رومیها با اضافه کردن آرگ و کاهش ستونها باعث بزرگتر شدن فضای داخلی شدند. با گذشت قرنها، در ایتالیا تغییراتی باعث شد که دوباره معماری یونان باستان آغاز شود و دوباره جهانیان را با ویژگیهای خاص خود شگفت زده کند. در طی این سالها به معماری سبک کلاسیک، احیای یونان میگفتند که روی یکپارچگی و تناسب ساختاری در معماری تاکید و توجه داشت.
در طی قرنهای پیاپی، از زمان یونان باستان تا عصر مدرن امروزی، سبک کلاسیک با وجود فراز و نشیبهای مختلف، تلاشهای فراوان برای احیا و حفظ آن همیشه مورد توجه معماران مختلف در سراسر جهان بوده است.
معبد پارتنون، ارکتیون و زئوس در یونان و معبد پانتئون در روم از نمونههای مهم و معروف سبک کلاسیک در جهان هستند.
(معبد ارکتیون یا اریختیون)
(معبد پانتئون روم)
شیوههای معماری کلاسیک
شیوههای مختلفی در سبک معماری کلاسیک وجود دارد که عبارتند از:
1. دوریک(ِDoric): ستونها در سبک معماری کلاسیک جزو اصلی و مهمی میباشند که بیشتر شیوهی دوریک در آنها دیده میشود. ستونهای دوریک سادهترین و مستحکمترین هستند، پایه ندارند و از پایین به بالا باریکتر میشوند. در شیوهی دوریک ساختمان بالاتر از سطح زمین قرار دارد. متوپها یکی دیگر از شاخصههای ستونهای دوریک هستند که یک فضای مربعی شکل کوچک برای عناصر تزئینی میباشند.
2. یونیک (Ionic): ستونهای شیوه یونیک بلند و باریک هستند، از هر زاویه به یک شکل ثابت دیده میشوند، سرستونهای حلزونی شکل دارند و پایه ستونها دایرهای شکل همراه با فرورفتگی است.
3. کرینتین (Corinthian): در این شیوه سرستونها نقش اصلی را دارند و ستونها در بالاترین بخش خود تزئینات خاصی دارند. سرستونهای آن با برگهای آکانتوس تزئین شده و اغلب دارای جزئیات کوچک مجسمه ای هستند.
4. کامپوزیت (Composite): ستونهای کامپوزیت ترکیبی از تزئینات بالاییترین بخش ستونهای کرینتین و بخشهای پیچشی ستونهای یونیک هستند.
5. توسکانی (Tuscan): ستونهای توسکانی در سبکهای کلاسیک، ساده و بدون تزئینات هستند و کندهکاری ندارند.
ویژگیهای سبک معماری کلاسیک در طراحی نمای خارجی
1. تقارن، تعادل و تناسب: معماری کلاسیک بر تعادل، تقارن و تناسب کامل در طراحی خود تاکید دارد. در طراحی نمای خارجی در سبک کلاسیک بر ستونها و پنجرههای مستطیلی شکل وکشیده، سنگ تراشیهای نما و کندهکاریها تمرکز میشود. همچنین میان سایز و تعداد پنجرهها، ستونها و عناصر مختلف دیگر تناسب و اصل یکنواختی رعایت میشود. ساختمانها اغلب با استفاده از اصول ریاضی، با دقت و حول یک محور مرکزی طراحی شدهاند و نماهای متعادلی دارند. همچنین در طراحی محوطه، ساختمان اصلی بالاتر از کف محوطه حیاط قرار میگیرد و با چند پله به یکدیگر متصل میشوند. درب ساختمان نیز معمولا در وسط خانه یا قسمت مرکزی قرار میگیرد.
2. سبک ستونها: در سبک کلاسیک باید به نظم و سبک ستونها توجه شود که معمولا میتوانند به فرم دوریک، یونیک یا کرنتین ساخته شوند که مطابق با اصول معماری یونان باستان میباشند. ستونهای دارای فرم کامپوزیت و توسکانی نیز متناسب با اصول روم باستان هستند.
3. متریالهای مقاوم و آنتیک: در سبک معماری کلاسیک از متریالهای مقاوم، سنگین و لوکس مانند آجر، بتن، مرمر، سنگهای آنتیک، کوارتز و تراورتن استفاده میشود. یکی از شاخصههای نمای کلاسیک طراحی سردر است که به آن سنتوری میگویند.
4. استفاده از عناصر و نقوش کلاسیک: معماری کلاسیک اغلب عناصری مانند ستونها ، رواقها، گنبدها و پلانهای متقارن را در خود جای داده است. این عناصر باعث ایجاد عظمت و زیبایی میشود. همچنین در معماری کلاسیک از تزئینات مختلف با الهام از طرحهای یونان و روم باستان استفاده میشود.
ویژگیهای سبک معماری کلاسیک در طراحی داخلی
1. نظم و تقارن: در سبک کلاسیک نظم به گونهای است که در یک فضای محدود خیلی سخت میتوان دکوراسیون را تغییر داد. در این سبک فاصلهها به صورت کاملا منظم و در ارتباط با کاربرد و رنگ و ابعاد اشیا تعریف میشوند. همچنین در طراحی داخلی سبک کلاسیک تمام وسایل و اجزای تشکیلدهنده المانها مانند حکاکیها به صورت جفت و مشابه طراحی و به طور متقارن حول یک نقطه کانونی چیده می شوند. این تقارن و نظم اصولی و دقیق باعث زیبایی چشمگیری در دکوراسیون فضای داخلی میشود.
2. رنگها: برای طراحی فضای داخلی در سبک کلاسیک از رنگهایی مانند طلایی، شیری، بژ، قهوهای، مرواریدی، زیتونی و خاکستری استفاده میشود. رنگهای استفاده شده باید حس لاکچری و لوکس بودن را منتقل کنند.
3. کف و سقف: در طراحی داخلی سبک کلاسیک سقفها معمولا همراه با تزئینات و کندهکاریهای زیاد و با متریال گچی مثل سقف کاذب ساخته میشوند. گاهی نیز می توان با استفاده از فوم و پلاستر سقفها را تزئین کرد. پوشش کف نیز معمولا از جنس چوبهای درجه یک و مرغوب میباشد. همچنین در قسمتهای مختلف میتوان از پارکت لمینیت با طرحهای چوب و با تزئینات گوناگون استفاده کرد.
4. دیوارها: در طراحی داخلی سبک کلاسیک دیوارها تزئینات زیادی دارند. همچنین میتوان از کاغذ دیواریهای با طرح و تزئینات مختلف و پنلهای چوبی نیز استفاده کرد. همچنین گچبریهای یکپارچه به صورت قاب یا تابلوهای برجسته بر روی دیوارها در کنار تزئینات و کندهکاریهای سقف باعث زیبایی و شکوه فضا میشود.
5. آشپزخانه: در آشپزخانه کلاسیک، کابینتها از جنس چوب یا ممبران هستند. معمولا جنس چوب این کابینتها از بلوط و گردو میباشد و با کندهکاریهای زیادی روی درب و پایه همراه است. همچنین میتوان از میز و صندلی ناهارخوری آشپزخانه همراه با چنین ویژگیهایی استفاده کرد.
6. نشیمن یا پذیرایی: یکی از عناصر مهم در سبک کلاسیک استفاده از مبلمان با کندهکاری و تزئینات مختلف در بخشهای چوبی پایه و دسته میباشد. همچنین در دکوراسیون داخلی سبک کلاسیک از ویترینهای کلاسیک، فرشهای دستباف و پرنقش، دکوراتیوهای ارزشمند و آنتیک، تابلو فرشهای نفیس و ظروف طلاکاری و نقره نیز استفاده میشود. پردهها باید از نوع والاندار با کتیبههای پر نقش انتخاب شوند. لوسترهای مورد استفاده در این سبک نیز بیشتر از نوع شاخهای و کریستالی و از جنس طلا، برنز و مس میباشند.
7. اتاقها: در اتاقهای سبک کلاسیک، از تخت خوابهای دارای تاج یا پشتی همراه با کندهکاری و حکاکی استفاده میشود. همچنین میز پاتختی، کمد دیواری و میز آرایش نیز دارای حکاکی میباشد. روتختیها معمولا طرحهای براق و درخشانی با رنگ طلایی و نقرهای دارند و پردهها نیز مانند پذیرایی حتما از نوع والاندار انتخاب میشوند.
8. حمام و سرویس بهداشتی: در دکوراسیون داخلی حمام و سرویس بهداشتی در سبک کلاسیک از روشوییهای کنسولدار متناسب با این سبک و با رنگهای سفید، مشکی، طلایی و قهوهای استفاده میشود. آینههای مورد استفاده نیز به فرم مربعی یا دایرهای و متناسب با رنگ کنسول میباشند. کاشیهای استفاده شده نیز آنتیک هستند و شیرآلات با رنگ طلایی و نقرهای انتخاب مناسبی برای این سبک است.